İran’da Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin 19 Mayıs’ta yaşanan helikopter kazasında hayatını kaybetmesi sonrasında ülkede yeni cumhurbaşkanı seçilmesi için başlayan süreç de devam ediyor. 28 Haziran’daki cumhurbaşkanı seçimi için başvuru sürecinin üçüncü gününde eski Devrim Muhafızları Ordusu komutanlarından Vahid Hakkaniyan ile reformist Tebriz Milletvekili Mesud Pezeşkiyan adaylık başvurusunda bulundu.
Hakkaniyan ve Pezeşkiyan, başvuru sürecinin üçüncü gününde İçişleri Bakanlığı’na gelerek adaylık için başvuru yaptı. Daha sonra düzenlenen basın toplantısında konuşan Pezeşkiyan, ülkede seçimlere halkın katılımının artırılması gerektiğini belirtti.
ESKİ MİLLETVEKİLİ RESULİNEJAD DA ADAY
AA’nın aktardığına göre, İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in politikalarını uygulamak istediğini söyleyen Pezeşkiyan, “Ülkenin sorunlarını çözebilmek için tüm gruplar ve cenahlar arasında insicamı ve birliği sağlamalıyız” ifadelerini kullandı. Her konuda siyaseti karıştırmadan işin ehline verilmesinin önemli olduğunu söyleyen Pezeşkiyan, “Bilim adamlarına, alimlere ve ehil insanlara işi teslim etmeliyiz” diye konuştu.
Devrim Muhafızları Ordusu’nun eski komutanlarından Vahid Hakkaniyan ise başvuru sonrasında yaptığı konuşmada, adaylık kararının ‘kendi kişisel kararı’ olduğunu söyledi. Ülkenin sorunlarını çok iyi bildiğini dile getiren Hakkaniyan, “Halkın ortak aklından faydalanmalı ve ülkenin kapasitelerini kullanmalıyız” dedi. Eski milletvekili Ahmed Resulinejad da başvuruda bulunurken seçimler için toplam aday adayı sayısı 12 oldu.
HAKKANİYAN, ABD’NİN YAPTIRIM LİSTESİNDE
İran’ın eski sağlık bakanlarından ve ülkedeki reformist kanadın önde gelen isimlerinden biri olan Tebriz Milletvekili Mesud Pezeşkiyan’ın 2021’deki cumhurbaşkanı seçiminde İbrahim Reisi’ye karşı aday olma talebi Anayasayı Koruyucular Konseyi tarafından veto edilmişti. Pezeşkiyan’ın son seçimlerde Tebriz’den birinci sırada Meclis’e girmeyi başarması sonrasında Hamaney’in kendisine aday olma izni verilmesi konusunda talimat verdiği iddiaları çeşitli kaynaklar tarafından dillendiriliyor.
Hamaney’in ‘sağ kolu’ olarak adlandırılan eski Devrim Muhafızları Ordusu komutanlarından Tuğgeneral Hakkaniyan, uzun yıllar Hamaney’in özel işlerinden sorumlu yardımcısı olarak görev yaptı. Hakkaniyan, Kasım 2019’da ABD’nin yaptırım listesine alındı.
SEÇİM, 28 HAZİRAN’DA
İran’da 2025’te yapılması planlanan cumhurbaşkanı seçiminin, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin 19 Mayıs’ta helikopter kazasında hayatını kaybetmesinin ardından Anayasa’ya göre, 28 Haziran’da yapılması kararı alınmıştı. Seçimde aday olmak isteyenler 30 Mayıs’ta başlamak üzere 5 gün süreyle İçişleri Bakanlığına adaylık başvurusunda bulunabilecek.
Adaylık başvurusu yapan kişilerin seçime katılmak için ‘ehliyet’ sahibi olup olmadıklarına Anayasayı Koruyucular Konseyi’ne bağlı Denetleme Heyeti karar verecek. Konsey; Cumhurbaşkanlığı, İran Meclisi ve Uzmanlar Meclisi seçimlerine katılacak aday adayları, Anayasa’ya göre, ‘rejimin değerlerine bağlılıkları’ yönünden değerlendiriyor. Dini lider Ayetullah Ali Hamaney’in temsil ettiği ‘Velayet-i Fakih makamına ve İslami değerlere bağlılıklarında kusur bulunan’ kişilerin adaylıkları reddediliyor.
ŞU ANA KADAR KİMLER ADAYLIK BAŞVURUSU YAPTI?
Şu ana kadar adaylık başvurusu yapan isimler şöyle:
Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Said Celili, eski Meclis Başkanı Ali Laricani, eski Merkez Bankası Başkanı Abdunnasır Himmeti, eski Devrim Muhafızları Ordusu komutanlarından Vahid Hakkaniyan, Tebriz Milletvekili Mesud Pezeşkiyan, bağımsız Bafk Milletvekili Muhammed Rıza Sebbagiyan, Merdomsalari (Demokrasi) Partisi Genel Sekreteri Mustafa Kevakebiyan, İsfahan Milletvekili Abbas Muktedayi, eski Milletvekili Kudret Ali Haşmetyan, eski Kuzey Horasan Valisi Mahmud Ahmedi Bigeş, eski Tahran Milletvekili Muhammed Hoşçehre ve eski Milletvekili Ahmed Resulinejad.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)